Uzupełniający urlop wypoczynkowy, a kilka umów w danym roku kalendarzowym. Możecie Państwo mieć wątpliwości jak w takiej sytuacji poprawnie wyliczyć wymiar urlopu wypoczynkowego, czy trzeba ustalać proporcję? Przepis art. 158 Kodeksu pracy stanowi, że pracownikowi, który wykorzystał urlop za dany rok kalendarzowy, a następnie uzyskał w ciągu tego roku prawo do urlopu w wyższym wymiarze, przysługuje urlop uzupełniający.
Przykład: Pracownik był zatrudniony na podstawie umowy na czas określony od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. W lutym 2023 r. wykorzystał 5 dni urlopu wypoczynkowego, a sierpniu 2023 r. – 15 dni. Z dniem 31 grudnia 2023 r. osiągnął staż pracy uprawniający go do 26 dni urlopu wypoczynkowego. Ponieważ od 1 stycznia 2024 r. został u tego samego pracodawcy zatrudniony na czas nieokreślony – ma prawo wykorzystać w tym roku 6 dni urlopu uzupełniającego, do którego nabył prawo z końcem 2023 r.
Jednakże trzeba mieć jeszcze na uwadze § 3 rozporządzenia MPiPS z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. z 1997 r. nr 2, poz. 14 ze zm.), zgodnie z którym wymiar proporcjonalnego urlopu wypoczynkowego w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył u danego pracodawcy prawo do urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze, ustala się, uwzględniając wyższy wymiar tego urlopu. Pracownik ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym m.in. wtedy gdy w danym roku kalendarzowym ustaje jego stosunek pracy. Zgodnie z art. 1551 Kodeksu pracy, pracownikowi przysługuje wtedy u dotychczasowego pracodawcy (czyli u tego, u którego dana umowa o pracę się kończy) urlop wypoczynkowy w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze. Natomiast u kolejnego pracodawcy (czyli tego, z którym zawarta zostaje kolejna umowa) – przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze proporcjonalnym do okresu:
- pozostałego do końca danego roku kalendarzowego – w razie zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego, albo
- do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym – w razie zatrudnienia na czas krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego.
Jeżeli tego samego pracownika i tego samego pracodawcę łączyła w danym roku kalendarzowym więcej niż jedna umowa o pracę – to ten sam pracodawca na potrzeby ustalenia urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym będzie zarówno „dotychczasowym”, jak i „kolejnym” pracodawcą.
Przykład: Pracownik był zatrudniony w okresie od 1 stycznia do 31 marca 2023 r. na podstawie umowy na okres próbny, a od 1 kwietnia do 31 grudnia 2023 r. na podstawie umowy na czas określony. W maju 2023 r. wykorzystał 5 dni urlopu wypoczynkowego, do którego nabył prawo w trakcie zatrudnienia na okres próbny (3/12 x 20 = 5 dni), a we wrześniu 2023 r. wykorzystał pozostałe 15 dni urlopu wypoczynkowego z 20 dni, do których miał prawo. Natomiast w grudniu 2023 r. uzyskał staż pracy uprawniający go do 26 dni urlopu wypoczynkowego. Od 1 stycznia 2024 r. jest zatrudniony u tego samego pracodawcy na czas nieokreślony.
Jednakże pracownikowi z tego przykładu – zgodnie z zasadami Kodeksu pracy – nie przypadnie 6 dni urlopu uzupełniającego do wykorzystania w 2024 r. Wymiar jego urlopu uzupełniającego trzeba policzyć w następujący sposób: 9/12 (okres za który trzeba naliczyć proporcjonalny urlop wypoczynkowy u kolejnego pracodawcy czyli za okres kwiecień – grudzień 2023 r.) x 26 dni (wyższy wymiar urlopu, do którego pracownik nabył prawo z dniem 31 grudnia 2023 r.) = 0,75 x 26 = 19,5 dnia, po zaokrągleniu = 20 dni
W sumie pracownik nabył w 2023 r. prawo do 25 dni urlopu wypoczynkowego. Ponieważ 20 dni urlopu wykorzystał w 2023 r., to do wykorzystania w 2024 r. ma tylko 5 dni urlopu uzupełniającego. Może się to wydawać w pewnym sensie niesprawiedliwe, ponieważ gdyby pracownik był zatrudniony przez cały 2023 r. na podstawie jednej umowy o pracę, czyli np. na czas określony od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. nabyłby prawo do 6 dni urlopu uzupełniającego. Jednak z uwagi na to, że okres uprawniający do wyższego wymiaru urlopu upłynął mu, gdy był uprawniony do urlopu proporcjonalnego – nabędzie prawo tylko do 5 dni urlopu uzupełniającego. Taki sposób wyliczenia wymiaru urlopu uzupełniającego jako poprawny potwierdziło stanowisko MRPiPS z 20 sierpnia 2020 r. (dla Aktualności Kadrowych WIP sierpień 2020 r.)
Warto przy okazji zwrócić uwagę, że gdyby w trakcie zatrudnienia na okres próbny np. 30 marca 2023 r. strony stosunku pracy podpisały porozumienie zmieniające, zgodnie z którym do 31 marca 2023 r. umowa na okres próbny przekształciłaby się w umowę na czas określony do 31 grudnia 2023 r. – pracownik uzyskałby 6 dni urlopu uzupełniającego. Dlaczego? Ponieważ nie doszłoby do ustania jednego, a następnie nawiązania kolejnego stosunku pracy z tym pracownikiem. Nie było by więc podstawy, żeby zastosować § 3 Rozporządzenia MPiPS w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop.
Jeżeli potrzebujesz być na bieżąco w prawie pracy – serdecznie zapraszamy na organizowane przez Most Wanted! szkolenia.
O problematycznych kwestiach związanych z ustalaniem prawa i wymiaru urlopu wypoczynkowego dowiesz się na szkoleniu pt. Prawo pracy – kompendium praktycznych zagadnień
https://www.mostwanted.edu.pl/produkt/prawo-pracy-kompendium-praktycznych-zagadnien/
ZACHĘCAMY DO UDZIAŁU W SZKOLENIACH