Nowy projekt przepisów o sygnalistach. Na stronie Rządowego Centrum Legislacji (Źródło) została opublikowana druga wersja projektu ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, czyli potocznie ustawy o ochronie sygnalistów.
Zasadą będzie, że obowiązek ustalenia wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa przez sygnalistów i podejmowania działań następczych stosowany będzie do podmiotu prawnego, na rzecz którego wykonuje pracę co najmniej 50 osób.
Podmiot prawny to będzie zbiorcze określenie na podmiot prywatny i podmiot publiczny. Pod pojęciem „podmiotu prywatnego”, zgodnie z nowymi przepisami będzie się rozumiało osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadającej osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną lub pracodawców, jeżeli nie są podmiotami publicznymi. Natomiast „podmiot publiczny” jest w projekcie zdefiniowany poprzez odwołanie do definicji „podmiotów zobowiązanych” wynikającej z art. 3 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego. Bez względu na rozmiar zatrudnienia wewnętrzną procedurę zgłoszeń będzie musiał ustanowić podmiot prawny wykonujący działalność w zakresie usług, produktów i rynków finansowych oraz zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, bezpieczeństwa transportu i ochrony środowiska, objętych zakresem stosowania aktów prawnych Unii Europejskiej wymienionych w części I.B i II załącznika do dyrektywy 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (tzw. dyrektywy o sygnalistach).
Podmiot prawny, na rzecz którego wykonuje pracę mniej niż 50 osób, będzie mógł ustalić wewnętrzną procedurę zgłoszeń dla sygnalistów, ale nie będzie miał takiego obowiązku.
Przepisów rozdziału projektowanej ustawy dotyczącego zgłoszeń wewnętrznych nie będzie stosowało się do urzędów lub jednostek organizacyjnych gminy liczącej mniej niż 10 000 mieszkańców.
Jak wyjaśniono w uzasadnieniu do projektowanych rozwiązań prawnych, z uwagi na upływ terminu transpozycji dyrektywy o sygnalistach oraz biorąc uwagę niezbędny dla podmiotów publicznych i prywatnych, RPO oraz organów publicznych okres na przygotowanie się do wdrożenia nowych obowiązków – proponuje się, aby podmioty, które jako pierwsze zostaną zobowiązane do stosowania ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa musiały ustanowić odpowiednie procedury przyjmowania zgłoszeń (wewnętrznych lub zewnętrznych) w terminie 1 miesiąca od dnia jej wejścia w życie. Dotyczyć to będzie: podmiotów prywatnych, na rzecz których wykonuje pracę co najmniej 250 osób, podmiotów publicznych na rzecz których wykonuje pracę co najmniej 50 osób oraz tych podmiotów prywatnych i publicznych, które muszą wprowadzić wymagane procedury bez względu na rozmiar zatrudnienia.
Jednocześnie proponuje się, by ustawa weszła w życie po upływie 2 miesięcy od dnia jej ogłoszenia. Tym samym – zdaniem projektodawców – zostanie zapewniony niezbędny okres na przygotowanie się podmiotów prawnych oraz organów publicznych do wdrożenia nowych obowiązków nałożonych projektowaną ustawą.
Natomiast realizacja obowiązku ustalenia procedury wewnętrznej przez podmioty prywatne, na rzecz których wykonuje pracę co najmniej 50 i mniej niż 250 osób będzie musiała nastąpić do dnia 17 grudnia 2023 r.
Tematyka nowych regulacji prawnych dotyczących sygnalistów będzie omówiona na szkoleniu „Zmiany w prawie pracy w pigułce”, które w dniu 24 maja br. poprowadzi pani Monika Frączek. Serdecznie zapraszamy!
