Czy masz poprawną procedurę szkoleniową?
W trakcie trwania zatrudnienia pracownicy zazwyczaj uczestniczą w różnych szkoleniach. Jednakże – w zakresie związanym z prawem pracy – nie wszystkie szkolenia są takie same. Tylko na podstawie Kodeksu pracy możemy wyróżnić następujące kategorie szkoleń:
- szkolenia BHP – odbywane zgodnie z 2372 – 2375 KP,
- szkolenia obowiązkowe, niezbędne do wykonywania pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku, które pracodawca ma obowiązek przeprowadzić albo zorganizować, a pracownik ma obowiązek w nich uczestniczyć (art. 9413 KP),
- szkolenia (i inne formy nauki) podnoszące kwalifikacje zawodowe (art. 1031 – 1035 KP),
- podnoszenie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności na zasadach innych niż określone w art. art. 1031 – 1035 KP (art. 1036 KP).
Każde szkolenie odbywające się w czasie pracy pracownika zawsze jest zaliczane do czasu pracy i co do tej kwestii nie ma wątpliwości.
- Jak jednak traktowane są poszczególne szkolenia w zakresie np. czasu pracy pracownika jeżeli odbywają się poza jego czasem pracy? Jeżeli szkolenie jest obowiązkowe na podstawie art. 9413KP – to jest wliczane do czasu pracy także wtedy, gdy przypadają poza czasem pracy pracownika (czyli przed jego dniówką roboczą, po dniówce, a także w dniu wolnym).
- W jakim przypadku szkolenie jest obowiązkowe zgodnie z art. 94 KP? Powołany przepis stanowi, że ma to miejsce wtedy, gdy obowiązek pracodawcy przeprowadzenia szkoleń pracowników niezbędnych do wykonywania określonego rodzaju pracy lub pracy na określonym stanowisku wynika:
- z postanowień układu zbiorowego pracy lub
- z postanowień innego porozumienia zbiorowego lub
- z postanowień regulaminu np. regulaminu pracy lub
- z postanowień przepisów prawa, umowy o pracę lub
- z polecenia przełożonego.
Takie szkolenia muszą odbywać szkolenia się na koszt pracodawcy oraz, w miarę możliwości, w godzinach pracy pracownika. Gdyby nie dało się przeprowadzić takiego szkolenia w czasie pracy pracownika – to jego czas przypadający po godzinach pracy pracownika – trzeba wliczyć mu do jego czasu pracy.
- Pracodawca, który będzie naruszał przepisy dotyczące pokrywania kosztów szkoleń, o których mowa w art. 9413 KP – popełni wykroczenie przeciwko prawom pracownika (art. 281 w § 1 pkt 5d KP).
- Pracodawca, który nie będzie traktował obowiązkowych szkoleń odbywanych poza czasem pracy pracownika jak pracy w godzinach nadliczbowych – naruszy przepisy o czasie pracy, a to jest już od dawna wykroczeniem, za które inspektor PIP może nałożyć mandat (art. 281 w § 1 pkt 5 KP).
- Jak w takim razie traktować szkolenia podnoszące kwalifikacje zawodowe? Przepis art. 17 KP pracodawca jest obowiązany ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 1 marca 2018 r. (III UK 33/17), przez „ułatwianie” podnoszenia kwalifikacji, należy rozumieć:
- nieodmawianie bez uzasadnionych przyczyn zgody na korzystanie z wybranej przez pracownika formy kształcenia oraz
- tworzenie pozytywnej atmosfery wobec uczących się pracowników.
- Co należy rozumieć pod pojęciem „podnoszenie kwalifikacji zawodowych”? To pojęcie jest zdefiniowane jako zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą.
- Czy inicjatywa pracodawcy może być rozumiana jako polecenie? Co do zasady nie, gdyż nie są to pojęcia tożsame. Ponadto MRPiPS, wyjaśniło, że 9413 Kodeksu pracy nie dotyczy umów o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych, które uregulowane są w art. 102 i następnych K.p. w rozdziale III. Kwalifikacje zawodowe pracowników (stanowisko opublikowane w U i PP nr 19 z 1 października 2023 r.).
Jednakże w praktyce może się okazać, że będzie trudno odróżnić przypadek w którym pracodawca w wyraził inicjatywę, żeby pracownik wziął udział w szkoleniu stanowiącym ofertę, a ten, w którym pracownik otrzymał polecenie służbowe uczestniczenia w szkoleniu.
- Cały czas masz spory i dyskusje z pracownikiem, który uważa, że szkolenie które odbył trzeba mu zaliczyć do czasu pracy, chociaż miało miejsce po godzinach?
- Nie wiesz, czy możesz zgodzić się na udział pracownika z niepełnosprawnością w weekedowym szkoleniu wyjazdowym?
- Marzysz o procedurze szkoleniowej, którą można udostępnić pracownikom i nie tłumaczyć każdemu z osobna zasad uczestniczenia w określonych szkoleniach?
Wiedzę na ten temat i wskazówki co do praktycznych rozwiązań uzyskasz w trakcie wystąpienia p. Łukasza Prasołka na Konferencji w ramach Ogólnopolskiego Kongresu Prawa Pracy. Dowiesz się:
- Czy procedura szkoleniowa ułatwi opisywanie zasad odbywania szkoleń w IWZ?
- Czy wszystkie szkolenia trzeba zaliczyć do czasu pracy?
- Co do jakich szkoleń można wydać pracownikowi polecenie uczestniczenia?
- Jak podzielić szkolenia w procedurze szkoleniowej, żeby miała ona sens i stanowiła faktyczną pomoc w pracy?
- Czy szkolenia BHP traktuje się tak samo, jak inne szkolenia?
- Czy szkolenia okresowe dla kierowców podlegają pod art. 9413 KP?
- Czy szkolenia językowe (które najczęściej są bonusem dla pracownika) powinno się szczególnie wyodrębnić w procedurze szkoleniowej?
- Czy studia podyplomowe, długie kursy odbywane w celu uzyskania konkretnych certyfikatów można traktować tak jak inne szkolenia, czy powinny mieć specjalne postanowienia w procedurze szkoleniowej?
- Co warto zapisać w umowie lojalnościowej, żeby podkreślić rodzaj i zasady odbywania określonej formy nauki?
- Kiedy przepisy branżowe wymagają szkolenia, a kiedy tylko potwierdzenia kwalifikacji lub uprawnień przez pracownika?
Serdecznie zapraszamy do udziału w 49-edycji Ogólnopolskiego Kongresu Prawa Pracy, który odbędzie się już 24 i 25 października br. pod hasłem: Prawo Pracy 2024/2025: procedury, raporty i obowiązki informacyjne – najnowsza wykładnia, nadchodzące zmiany.
Szczegółowy program tego Wydarzenia oraz linki do zapisów znajdziesz poniżej:
https://ogolnopolskikongresprawapracy.pl/
https://ogolnopolskikongresprawapracy.pl/konferencja-24-pazdziernika-2024/