Urlop i zwolnienie z obowiązku pracy w okresie wypowiedzenia. Pracownik nie otrzymał orzeczenia o zdolności do pracy po badaniach profilaktycznych, w skutek czego pracodawca zdecydował się wypowiedzieć mu umowę o pracę. Czy w okresie wypowiedzenia może udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego albo zwolnić go z obowiązku świadczenia pracy? Należy przyjąć, że pracodawca może skorzystać z tych możliwości także w opisanej sytuacji. Wskazuje na to prezentowana wykładnia MRPIPS oraz GIP. Nie dotyczy ona co prawa konkretnie takiego przypadku, ale odnosi się do uprawnień pracodawcy w okresie, gdy pracownik pozostaje w stosunku pracy, ale nie posiada orzeczenia o zdolności do pracy.
Na początku warto zwrócić uwagę, że w sytuacji, gdy pracownik nie podlega ochronie trwałości zatrudnienia, to przeciwwskazania lekarskie do wykonywania choćby jednego obowiązku należącego do zakresu czynności na zajmowanym stanowisku pracy uzasadniają wypowiedzenie umowy o pracę (tak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 16 grudnia 1999 I PKN 469/99). W takim przypadku oczywiste jest, że pracownik w okresie wypowiedzenia nie może być dopuszczony do wykonywania pracy.
Czy jednak można udzielić mu wtedy urlopu wypoczynkowego? Wątpliwości – jak się wydaje – usunęło wspólne stanowisko MRPiPS oraz GIP (z 17 stycznia 2023 r. dla Aktualności Kadrowych WIP), zgodnie z którym przeprowadzenie badań kontrolnych nie stanowi warunku udzielenia pracownikowi urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po zakończeniu okresu niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni. Obowiązkiem pracodawcy jest natomiast skierować pracownika na takie badania przed dopuszczeniem do pracy. Wynika z niego bowiem, że pracownik nie musi mieć orzeczenia o zdolności do pracy wydanego w wyniku odbycia badań profilaktycznych, żeby wykorzystać urlop wypoczynkowy. Orzeczenie o zdolności do pracy jest natomiast niezbędne, żeby dopuścić pracownika do jej wykonywania.
A jeżeli pracownik wykorzystał już wcześniej urlop wypoczynkowy lub liczba dni urlopu wypoczynkowego „nie wystarczy” na cały okres wypowiedzenia, to czy pracodawca może go zwolnić z obowiązku świadczenia pracy? Także na to pytanie należy odpowiedzieć twierdząco. Ponieważ w okresie zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy pracownik do jej wykonywania nie jest dopuszczany, to nie potrzebuje orzeczenia o zdolności do pracy. Potwierdziło to stanowisko GIP z 6 marca 2024 r. (dla Gazety Prawnej z 14 marca 2024 r. opublikowane w dodatku Kadry i Płace). Wcześniej (17 stycznia 2023 r. dla Aktualności Kadrowych WIP), podobne stanowisko zajęło MRPiPS, które wyraziło pogląd, iż art. 362 Kodeksu pracy nie zawiera warunku posiadania przez pracownika aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku.