Planowane rozwiązania dotyczące testowania pracowników na obecność SARS-CoV-2
W sejmowej Komisji Zdrowia jest procedowany poselski projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach zapewniających możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w czasie epidemii COVID-19 (druk sejmowy numer 1846). 5 stycznia 2022 r. miało miejsce wysłuchanie publiczne uwag do tego projektu.
Darmowe testy dla pracowników:
Projekt nowych przepisów przewiduje, że w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, każdy pracownik lub osoba pozostająca w stosunku cywilnoprawnym z pracodawcą miałaby prawo do nieodpłatnego wykonania testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2. Z uzasadnienia do planowanych rozwiązań można wyprowadzić wniosek, że testy mają być finansowane przez pracodawcę. Testy mogą być również finansowane ze środków publicznych, ale projekt nie wskazuje, o jakie konkretnie środki chodzi. Z projektowanej ustawy nie wynika natomiast, żeby testy miały być przeznaczone tylko dla pracowników i osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, które są niezaszczepione. Zatem – jak się wydaje – z prawa do darmowych testów mogliby też korzystać pracownicy i np. zleceniobiorcy, czy współpracujący na podstawie umów cywilnoprawnych, którzy są zaszczepieni. Nie ma też regulacji, wskazującej na to, że prawo do darmowego testu przysługiwałoby tylko pracującym stacjonarnie, a więc – jak się wydaje – można przyjąć, że i pracujący zdalnie nie byliby wykluczeni z prawa do nieodpłatnego testowania.
Ponadto projektodawcy nie uregulowali sposobu, w jaki pracownik czy współpracujący na podstawie umowy cywilnoprawnej miałby realizować swoje prawo, np. czy musiałby składać wniosek o przeprowadzenie testu lub dostarczenie testu, ani jak szybko i w jaki sposób pracodawca miałby mu zapewnić „prawo do nieodpłatnego wykonania testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2”.
Prawo żądania informacji o negatywnym wyniku testu na obecność SARS-CoV-2
Projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach zapewniających możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w czasie epidemii COVID-19 (druk sejmowy numer 1846) przewiduje, że jeżeli pracodawca uzna, iż jest to niezbędne do przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się choroby COVID-19 w zakładzie pracy lub innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy -to będzie mógł żądać od pracownika lub osoby pozostającej w stosunku cywilnoprawnym z tym pracodawcą, podania informacji o posiadaniu negatywnego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 wykonanego nie wcześniej niż 48 godzin przed jego okazaniem. Z obowiązku podania informacji o posiadaniu negatywnego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 wykonanego nie wcześniej niż 48 godzin przed jego okazaniem, będą zwolnieni pracownicy lub osoby pozostające w stosunku cywilnoprawnym z pracodawcą, które przedstawią informację o informację o przebytej infekcji wirusa SARS-CoV-2 lub o wykonaniu szczepienia przeciwko COVID-19.
Jak będą przekazywane dane zgodnie z projektem?
Na podstawie projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach zapewniających możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w czasie epidemii COVID-19 (druk sejmowy numer 1846) udostępnienie pracodawcy danych osobowych o negatywnym wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2, o przebytej infekcji wirusa SARS-CoV-2 lub o wykonaniu szczepienia przeciwko COVID-19 będzie następowało na każde żądanie pracodawcy. Dane te będą przekazywane w formie oświadczenia pracownika lub osoby pozostającej w stosunku cywilnoprawnym z tym pracodawcą, których dane dotyczą. Pracodawca będzie mógł żądać udokumentowania tych danych – czyli pokazania odpowiednich dokumentów.
Jakie będą konsekwencje niezrobienia testu, niezaszczepienia się i nieprzechorowania Covid-19?
W wyniku zmian, jaki ma wprowadzić ustawa o szczególnych rozwiązaniach zapewniających możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w czasie epidemii COVID-19 (projekt zawarty w druku sejmowym numer 1846) – jeżeli okaże się, że pracownik albo osoba pozostająca w stosunku cywilnoprawnym z danym pracodawcą, nie będzie miała negatywnego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 wykonanego nie wcześniej niż 48 godzin przed jego okazaniem (albo nie oświadczy, że ma albo oświadczy, że ma ale nie pokaże dokumentu, który to potwierdzi), nie potwierdzi przebycia infekcji wirusem SARS-CoV-2 (albo potwierdzi, ale nie udokumentuje) lub nie będzie zaszczepiona przeciwko COVID-19 (albo nie udokumentuje, że jest zaszczepiona), to pracodawca będzie mógł:
- zmienić sposób wykonywania pracy przez takie osoby (jakkolwiek projektodawcy nie wyjaśnili co należy rozumieć pod tym pojęciem),
- dokonywać zmian w systemach lub rozkładach czasu pracy pracowników lub osób pozostających w stosunku cywilnoprawnym z tym pracodawcą (co – jak się wydaje – mogłoby oznaczać np. zaplanowanie dla takich osób odrębnej zmiany),
- polecić wykonywanie pracy poza miejscem jej wykonywania określonym w umowie, w ramach tej samej miejscowości lub
- powierzyć innego rodzaju pracę za wynagrodzeniem odpowiadającym rodzajowi pracy nie niższym niż dotychczasowe.
Obowiązkowe szczepienia w podmiotach leczniczych
Na podstawie projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach zapewniających możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w czasie epidemii COVID-19 (druk sejmowy numer 1846), kierownik podmiotu wykonującego działalność leczniczą będzie mógł nałożyć obowiązek zaszczepienia się przeciwko COVID-19 na jego pracowników oraz osoby pozostające w stosunku cywilnoprawnym z tym podmiotem, jeżeli nie ma przeciwwskazań do szczepienia w zakresie ich stanu zdrowia. Będzie to dotyczyło wszystkich pracowników, zleceniobiorców czy współpracujących na podstawie umów cywilnoprawnych z danym podmiotem, nie tylko tych którzy wykonują zawód medyczny, ale także na administrację, czy osoby sprzątające.